İstanbul, 4 Mayıs (DHA) – Merkez Bankası (TCMB), Nisan ayında gıda dışındaki ana kalemlerde yıllık enflasyonun yükseldiğine işaret ederek, “Tüketici enflasyonundaki artışa en belirgin katkı enerji grubundan geldi” saptaması yaptı.
TCMB Aylık Fiyat Gelişmeleri raporunda, “Bu dönemde eşel mobil sistemi ve tavan fiyat uygulamasının etkisiyle enerji fiyatları yatay seyretti; ancak, baz etkisi nedeniyle grup yıllık enflasyonu belirgin şekilde yükseldi” denildi.
Tüketici fiyatları Nisan’da aylık yüzde 1.68 arttı ve yıllık enflasyon yüzde 17.14’e yükseldi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, tüketici fiyatları yılın ilk dört ayında yüzde 5.45 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 13.70 yükseldi. Nisan 2021’de, endekste kapsanan 415 maddeden, 92 maddenin ortalama fiyatı düşerken, 42 maddenin ortalama fiyatı değişmedi, 281 maddenin ortalama fiyatı yükseldi.
Raporda, temel mallarda yıllık enflasyon artarken, yeni sezon geçişinin de etkisiyle giyimdeki yükseliş eğiliminin sürdüğü, dayanıklı ve diğer temel mal grubunda döviz kuru gelişmelerinin yansımalarının izlendiği belirtildi ve şöyle denildi:
“Hizmet grubunda yıllık enflasyon yükselmiş, aylık bazda ise Mart ayındaki açılma etkisinin ardından yavaşlama kaydedildi.
“Bu dönemde emtia fiyatlarındaki yükseliş tarımsal emtia ve endüstriyel metal fiyatları öncülüğünde sürdü.
“Türk lirası cinsinden ithalat fiyatlarındaki gelişmeler ve bazı ürünlerde süregelen arz sıkıntılarının etkisiyle üretici fiyatlarındaki hızlı artış eğilimi devam etti.
“Bu gelişmelerle, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonları artarken, eğilimleri bir miktar iyileşmekle birlikte yüksek seviyelerini korudu.”
Hizmet fiyatları Nisan ayında yüzde 0.72 yükseldi, grup yıllık enflasyonu 0.56 puan artarak yüzde 13.12 olarak gerçekleşti. Öte yandan, mevsimsellikten arındırılmış verilerle aylık enflasyon, açılma etkisiyle Mart ayında kaydedilen artışın ardından yavaşlamıştır. Yıllık enflasyon artışı lokanta-otel ve diğer hizmetlerde daha belirginken, diğer alt gruplarda görece sınırlı oldu.
Lokanta-otel yıllık enflasyonu bir önceki sene salgın hastalığa bağlı olarak faaliyetin kesintiye uğraması kaynaklı düşük bazın
da etkisiyle artarken, aylık bazda gerek yemek hizmetleri (yüzde 1.35) gerekse konaklama hizmetlerindeki (yüzde 1.42) fiyat artışları dikkat çekmiştir.
Diğer hizmetler grubu fiyatlarındaki yükselişte özel okul ücret artışına bağlı olarak eğitim hizmetleri öne çıkmış, bu gelişmede geçmiş enflasyona endeksleme davranışı ile geçici KDV indirimlerinin sona ermesi belirleyici oldu. Bu grupta ayrıca döviz kuru gelişmelerine bağlı olarak kişisel ulaştırma araçlarının bakım onarımı ve dişçilik ücreti gibi kalemlerde fiyat artışları izlenmiştir. Ulaştırma hizmetlerinde havayolu ile yolcu taşımacılığı fiyatlarında (yüzde 2.49) artış kaydedilirken, karayolu ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı fiyatları geriledi. Haberleşme hizmeti fiyatlarında ise internet ücretindeki artışa karşın cep telefonu görüşme ücreti kaynaklı düşüş görüldü. (Grafik)
